ของที่ตกแต่งในศาลพระภูมิ ตุ๊กตา บ่าวหญิง-ชาย ช้าง-ม้า นางรำ มีความหมายที่แท้จริงอย่างไรค่ะ อาจารย์ไก่มหาพุทธเวช

ของที่ตกแต่งในศาลพระภูมิ ตุ๊กตา บ่าวหญิง-ชาย ช้าง-ม้า นางรำ มีความหมายที่แท้จริงอย่างไรค่ะ อาจารย์ไก่มหาพุทธเวช

การตกแต่งภายในศาลพระภูมิ มักจะมีการนำ ตุ๊กตา ต่าง ๆ มาวางไว้เป็นเครื่องสักการะและเป็น “บริวาร” แทนความเชื่อโบราณ เช่น

• ตุ๊กตาชาย–หญิงบ่าวไพร่ : หมายถึงผู้คนคอยรับใช้หรือเป็นบริวารของพระภูมิ เปรียบเสมือนการมีคนดูแลบ้านเรือนให้เรียบร้อย

• ช้าง–ม้า : เป็นของสำคัญที่สุด เพราะในคติความเชื่อโบราณ พระภูมิจะต้องมีสัตว์พาหนะเพื่อเดินทาง ช้างสื่อถึงความมั่งคั่ง ความสง่างาม และความแข็งแกร่ง ส่วนม้าสื่อถึงความคล่องตัว ความรวดเร็ว และความก้าวหน้า

• นางรำ : หมายถึงการบูชาด้วยการแสดงความบันเทิง เป็นการถวายความสุขและความเคารพต่อพระภูมิ

• ควาย (ในบางพื้นที่นิยมวางตุ๊กตาควายไว้ในศาลเจ้าที่) : เพราะควายถือเป็นสัตว์คู่ชีวิตของชาวนาไทย สื่อถึงความอุดมสมบูรณ์ของไร่นา การทำมาหากิน และความขยันอดทน

อย่างไรก็ตาม หากมองในเชิง หลักการที่แท้จริง ตามประเพณีดั้งเดิมแล้ว สิ่งที่ถือว่าสำคัญและถูกต้องที่สุดคือ ช้างและม้า เพราะเป็นสัตว์พาหนะตามคติ ไม่ได้จำเป็นต้องมีตุ๊กตาชนิดอื่น ๆ เสมอไป เพียงแต่ภายหลังชาวบ้านมีการเพิ่มเติมตุ๊กตาอื่น ๆ ตามความเชื่อท้องถิ่น เพื่อสื่อถึงความหวัง เช่น ความอุดมสมบูรณ์ (ควาย) ความรื่นเริง (นางรำ) หรือการมีผู้คอยรับใช้ (บ่าวไพร่)

สรุปได้ว่า ของตกแต่งภายในศาลพระภูมิส่วนใหญ่เกิดจาก คติความเชื่อและสัญลักษณ์โบราณ ไม่ได้มีข้อบังคับตายตัว แต่ที่เป็นแกนกลางจริง ๆ คือ ช้างและม้า ส่วนอื่น ๆ เป็นการเสริมตามความศรัทธาของแต่ละคนครับ ?